S P A A N S ¡ M E G U S T A !
El general SANTA ANA y la pérdida de la mitad del estado de México
(Geschiedenis van
Latino Amerika. Hans Vogel)
Generaal Santa Ana verwierf zich grote populariteit toen hij in 1838 een Frans invasieleger versloeg, dat in de havenstad Veracrúz was geland om de belangen van Franse staatsburgers te beschermen. De Franse regering had ook in Mexico met beide handen de gelegenheid aangegrepen om te trachten haar koloniale dromen te verwezenlijken. Na de Spaanse poging om Mexico te heroveren (1829) was dit de tweede buitenlandse inval in het land.
Minder fortuinlijk verging het de Mexicanen enkele jaren later, tijdens de oorlog met de Verenigde Staten. Veel Europese immigranten en burgers van de VS hadden zich in de tijd daarvoor gevestigd in Texas, een dunbevolkte en uitgestrekte Mexicaanse provincie. Het aantal kolonisten groeide sterk en de ontevredenheid met de centrale regering in Mexico-Stad nam evenredig toe. Toen Santa Ana in 1836 in eigen persoon het Mexicaanse staatsgezag in Texas wilde vestigen, zag hij zich geplaatst tegenover een groep opstandige kolonisten onder Sam Houston, die zich uitriep tot een onafhankelijke natie.
Het leger van Santa Ana werd verrassend verslagen door een kleine strijdmacht van de opstandelingen. Texas beschouwde zich als onafhankelijk, zonder dat Mexico de werkelijkheid onder ogen wilde zien. In 1846 annexeerden de VS echter de streek, hetgeen een oorlogsverklaring van Mexico tot gevolg had. Gretig accepteerde de VS deze uitdaging en liep het Mexicaanse leger in een korte veldtocht onder de voet. De campagne eindigde met de bezetting van de hoofdstad. In 1848 werd de vrede getekend, waarbij Mexico de helft van zijn grondgebied moest prijsgeven: behalve Texas ook nog Nieuw-Mexico en Californië (het afgestane gebied omvat geheel of gedeeltelijk de volgende Noord-Amerikaanse staten: Texas, Nieuw-Mexico, Colorado, Arizona, Utah, Nevada en Californië, in totaal circa twee miljoen vierkante kilometer).